Oliwki - smak południa

W kuchni śródziemnomorskiej, uważanej za najzdrowszą na świecie, oliwki znajdują się w wielu potrawach. Trudno się dziwić, zwłaszcza dlatego, że są bogatym źródłem minerałów i mikroelementów. Warto sięgać po nie regularnie i nie traktować wyłącznie jako okazjonalnego dodatku.
Uprawia się ponad 30 gatunków drzew oliwnych, ale kolor owoców wcale nie zależy od gatunku - liczy się natomiast moment zbiorów. Zielone zbierane są wcześniej, a fioletowe czy czarne - znacznie później. Pierwsze są ostre i mają więcej goryczy, drugie mają łagodny smak, czasem są nawet lekko słodkawe. Oliwki składają się w 30-60 % z tłuszczu. Chociaż uważa się je za tuczące, dietetycy zachęcają do regularnego spożywania tych owoców. Pomimo wysokiej zawartości tłuszczu są lekkostrawne i poprawiają przemianę materii. Ponadto tłuszcz z oliwek jest bogaty w cenny kwas oleinowy, należący do jedno-nasyconych kwasów tłuszczowych, a więc bardzo zdrowy. Poza tym oliwki zawierają także wiele innych cennych składników, zapobiegających  miażdżycy, nowotworom, chronią również przed alergiami. Związki polifenolowe zaś, odpowiedzialne są  za wymiatanie wolnych rodników i działanie ochronne i odmładzające. Błonnik wspomaga prace jelit i pomaga pozbyć się zalegających w przewodzie pokarmowym resztek. Oliwki są również bogate w potas, magnez i wapń oraz witaminy młodości - prowitaminę A, mającą znaczny wpływ na stan włosów, skóry i paznokci oraz wzrok, a także witaminę E zwalczającą wolne rodniki.

Świeże oliwki poddaje się różnym zabiegom - ługowania, fermentacji czy utleniania. Konserwuje się je w solance, oliwie, occie, ziołach i różnych substancjach aromatycznych. Chociaż najlepiej byłoby jeść je na surowo, ze względu na ich niską trwałość i specyficzny smak, częściej spożywa się je w formie konserwowanej.  Największą sławę oliwka europejska uzyskała dzięki oliwie z oliwek. Jest ona niezastąpiona w kuchni i kosmetyce. Najwartościowszą oliwę uzyskuje się w wyniku pierwszego tłoczenia dojrzałych owoców na zimno tzw. Extra Virgin. Po odwirowaniu jest ona całkowicie czysta i prawie bezbarwna. Przez dalsze tłoczenie można uzyskać oliwę prowansalską. Oliwa z oliwek ma doskonałe właściwości zdrowotne. Oliwa z oliwek zawiera duże ilości kwasu oleinowego, kwas ten powoduje spadek zachorowań na astmę i alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa. Stąd obserwuje się niższą zachorowalność na te choroby wśród mieszkańców basenu Morza Śródziemnego. Oliwa z oliwek jest bogata w witaminy A, E, D oraz K. Pomaga przy miażdżycy, kamicy żółciowej, nieżycie i owrzodzeniu żołądka oraz w zaparciach a także zapobiega tworzeniu się wolnych rodników. Wspaniale oczyszcza i reguluje procesy trawienia. Spowalnia procesy starzenia oraz doskonale wpływa na wzrost kości u dzieci. Przeciwdziała zakrzepom. Powinna być stosowana przez osoby chore na cukrzycę - doskonale asymiluje cukry i wyrównuje ich poziom we krwi. Oliwa z oliwek nie zawiera soli, jest produktem bezglutenowym.

Oliwa z oliwek to także doskonały smak. Stosuje się ją do smażenia, sałatek, a także słynnego sosu vinegrette. Brak filtracji czyni tę oliwę najbardziej naturalnym i wartościowym produktem wśród oliw z oliwek, gdyż oprócz wyjątkowych walorów smakowych pozwala zachować wszystkie cenne dla organizmu składniki odżywcze zawarte w oliwkach, a które w znacznym stopniu są usuwane przy powszechnie stosowanej filtracji dającej przejrzystość oliwie. Niefiltrowana oliwa z pierwszego tłoczenia ma zielonkawo-żółty kolor i jest naturalnie mętna. To właśnie w pozostałych cząsteczkach oliwek zawartych w zawiesinie i osadzie znajdują się skoncentrowane, cenne naturalne przeciwutleniacze (do 30% więcej niż w oliwie filtrowanej) tj. polifenole, zwalczające wolne rodniki i zmniejszające ryzyko chorób serca, a także opóźniające procesy starzenia komórek.

Oliwa z oliwek daje doskonałe rezultaty stosowana jako kosmetyk. Smarowanie skóry oliwą nadaje zdrowy, promienny wygląd, a dobroczynne witaminy bezpośrednio wnikają w jej głąb. Szczególnie wspaniałe działanie odmładzające ma zawarta w oliwie witamina E - naturalny antyutleniacz. Dzięki niej oliwkowy kompres powoduje wygładzenie zmarszczek, odświeża, natłuszcza, działa kojąco na skórę codziennie narażoną na działania niekorzystnych czynników atmosferycznych i stresu. Jest naturalnym filtrem UV, zabezpieczającym skórę przed szkodliwymi skutkami opalania (jednak dość słabym, dlatego nie wystarczy się nią posmarować, by móc się bezpiecznie opalać). Oliwa z oliwek zawiera również cenną witaminę F, czyli jeden ze składników bariery chroniącej skórę przed utratą wilgoci. Dzięki niej odbudowuje płaszcz lipidowy naskórka i w ten sposób przywraca mu naturalną barierę ochronną. Działa na skórę kojąco, wzmacnia jej naturalną odporność, zabezpiecza ją przed odwodnieniem, a także likwiduje szorstkość skóry. Dla osób z suchą skórą oraz podczas okresu grzewczego zaleca się w celu natłuszczenia skóry ciepłe kąpiele z dodatkiem kilku łyżek oliwy. Oliwka jako domowy kosmetyk stosowany do kąpieli, maseczek, peelingu, substytut kremu daje wspaniałe rezultaty. Oliwkowy masaż pobudza krążenie krwi, dzięki czemu skóra będzie lepiej odżywiona i gładsza. Oliwa z oliwek ma również zbawienny wpływ na suche i zniszczone włosy. Zabieg wykonuje się przed myciem włosów. W przypadku włosów normalnych zabieg powinno się wykonywać raz w tygodniu, przy zniszczonych i suchych włosach zabieg można przeprowadzić dwa razy w tygodniu. Jeśli długie włosy mają zniszczone końcówki, ale przy skórze łatwo się przetłuszczają, preparat należy nałożyć tylko na same końce.

Aby poznać kulturę i gastronomię Hiszpanii nie sposób pominąć ´płynnego złota´ pochodzącego z basenu morza śródziemnego;  należy rozsmakować się w oliwkach i produktach z nich wytwarzanych. Oliwa z oliwek gwarantuje niesamowity smak potraw i jest też niezwykle zdrowa.